شیخ ‌مصلح‌الدین بدیع‌الدین نوری

نویسنده

  • حاجی‌حسین موسی‌زاده استادیار
چکیده مقاله:

شیخ مصلح‌الدین بدیع‌الدین نوری (۵۲۵-۶۱۹ق) از علمای صوفی و شاعر و متفکر برجستۀ منطقۀ خجند است. در منابع تاریخی، روایت‌های گوناگونی راجع به شخصیت برجستۀ این شاعر عارف ذکر شده که در این مقاله به یکی از این روایات اشاره شده است. هرچند امروز این روایت را با اندک تغییرات در بسیاری از تذکره‌ها می‌توان مشاهده کرد، صحیح بودن آن برای هیچ‌کس معلوم نیست. اما در عمق این روایت حقیقتی انکارناپذیر محفوظ است و آن این است که مصلح‌الدین از فضل و کرم الهی در سن پایین بهره‌ور بوده است. درخصوص منسوب بودن شیخ‌مصلح‌الدین به تصوف و نیز شاعر بودن یا نبودن او نظرهای گوناگونی وجود دارد که در این مقاله به برخی از آن‌ها اشاره شده است. کتاب خجند‌نامۀ عارف‌خان یحیی‌زاد و مقالۀ «بازیافت پرقیمت» نوشتۀ استاد رحیم جلیل از مهم‌ترین منابعی هستند که ضمن اشاره به شخصیت عرفانی شیخ‌مصلح‌الدین، اشعاری را به او نسبت داده‌اند. استاد صدرالدین عینی نیز در کتاب خود، نمونه‌های ادبیات تاجیک، در شمار ۱۱۲ نفر بهترین شاعران و ادیبان تاجیک سدۀ ۱۰-۱۲م شیخ‌مصلح‌الدین را ذکر کرده و در آن از آثار این شاعر عارف یک رباعی آورده است. معلومات ذکرشده در این منابع حاکی از آن است شیخ‌مصلح‌الدین از شاعران متصوف منطقۀ خجند بوده و مقبره‌اش نیز تقریباً هشتصد سال پیش در یکی از قبرستان‌های بزرگ این شهر بنا شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ولایت فقیه در اندیشه سیاسی شیخ فضل‌الله نوری

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و کارویژه‌های ولایت فقیه در جامعه اسلامی و به تبع آن نظریه اصل نظارت بر مجلس توسط ناظرین شرع از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری بود. روش پژوهش اسنادی و توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، حضور شیخ فضل‌الله نوری در انقلاب مشروطه به عنوان رهبریِ انقلاب، روشن‌ترین دلیل بر عدم اعتقاد ایشان به حکومت سلطان می‌باشد. ایشان فقهاء را نایب امام می‌داند و براساس این اعتقاد خود، به ...

متن کامل

شیخ مصلح الدین بدیع الدین نوری

شیخ مصلح الدین بدیع الدین نوری (۵۲۵-۶۱۹ق) از علمای صوفی و شاعر و متفکر برجستۀ منطقۀ خجند است. در منابع تاریخی، روایت های گوناگونی راجع به شخصیت برجستۀ این شاعر عارف ذکر شده که در این مقاله به یکی از این روایات اشاره شده است. هرچند امروز این روایت را با اندک تغییرات در بسیاری از تذکره ها می توان مشاهده کرد، صحیح بودن آن برای هیچ کس معلوم نیست. اما در عمق این روایت حقیقتی انکارناپذیر محفوظ است و ...

متن کامل

بنیان‏های تصوّری نظم اجتماعی در اندیشة‏ُِ شیخ فضل‏الله نوری

شیخ فضل‏الله نوری از تأثیرگذارترین شخصیت‏های صدر مشروطه و مهم‏ترین مخالف آن جنبش به شمار می‏رفت. دربارة دلایل مخالفت‏های او با مشروطه و نیز دریافت او از حکومت قانون، فراوان سخن گفته‏اند. اما ما در این‌جا به بررسی تصور شیخ فضل‏الله از بنیان‏های نظم اجتماعی می‏پردازیم. پرسش اصلی این است که او چه دریافت و تصوری از منشأ نظم اجتماعی داشت؟ و چه نسبتی میان این نظم و اراده الهی برقرار می‏کرد؟ این پرسش ...

متن کامل

قانون اساسی مشروطیت در ترازوی اندیشه شیخ فضل الله نوری

چکیده: شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 8  شماره 14

صفحات  91- 102

تاریخ انتشار 2007-03-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023